چکیده
عدالت مطلوب بالذات بشریت در همه اعصار و ازمنه بوده و کمتر جریان فکری و جنبش اجتماعی را می‌توان سراغ گرفت که به این موضوع نپرداخته باشد. اسلام نیز هدف از بعثت پیامبران را اقامه عدل دانسته و جامعه آرمانی و مدینه فاضله خویش را به عدالت متصف می‌نماید. بسیاری از متفکران به این موضوع پرداخته‌اند و آثار آنان مملو از ایده‌هایی از این جنس است. از مجموعه آثار استاد شهید مطهری نیز برمی‌آید که ایشان منظومه فکری منسجم و نظام‌مندی در حوزه عدالت دارند. این نوشتار به دنبال است که با تکیه بر آثار ایشان و با استفاده از روش کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا، به بررسی اندیشه این استاد بزرگ در حوزه مذکور بپردازد. از نظر ایشان تحقق عدالت، منوط به داشتن یک نگاه سیستمی است؛ به این معنا که لازم است مجموعه‌ای از فاکتورها در کنار یکدیگر قرار گرفته و به صورت نظام‌مند وظایف خویش را انجام دهند تا برآیند آثار آن‌ها به تحقق عدالت در جامعه منجر شود. این فاکتورها از نظر ایشان عبارتند از: قوانین حقوقی عادلانه، قوانین قضایی و مجازات برای متخلفین، گسترش معنویت در جامعه و ایجاد نظارت درونی در افراد، اجرای امر به معروف و نهی از منکر، حسن اجرای کارگزاران حکومتی. چنانچه این عوامل در کنار یکدیگر قرار گیرند می‌توانند منجر به ایجاد عدالت در جامعه شوند. نکته قابل توجه در اندیشه شهید مطهری اهمیت تک فاکتورهای مطرح شده است که حتی اگر یکی از این 5 عامل وجود نداشته باشد، نمی‌توان انتظار تحقق عدالت داشت
